สเปคท่อลมสำหรับ “งานครัว (Kitchen Exhaust Duct)” ในระบบปรับอากาศและระบายอากาศ
ระบบท่อลมในงานครัวถือว่าเป็นระบบ “พิเศษ” เพราะต้องทน อุณหภูมิสูง, ไขมัน, และแรงดูดของพัดลมสูง กว่าท่อลมทั่วไปมาก จึงต้องเลือกวัสดุและสเปคให้เหมาะสมตามมาตรฐาน ASHRAE, NFPA 96, และ มยผ.ไทย
🧱 1. ประเภทท่อลมในงานครัว
โดยทั่วไปงานครัวจะมี 2 ระบบหลัก
ระบบ หน้าที่ ลักษณะการออกแบบ
Kitchen Exhaust Duct ดูดอากาศเสีย, กลิ่น, ไขมัน ต้องทนความร้อนและน้ำมัน
Make-up Air Duct เติมอากาศเข้า (補ลมสด) ใช้ลดแรงดันลบภายในครัว
🧰 2. วัสดุท่อที่ใช้
ประเภท รายละเอียด
เหล็กแผ่นดำ (Black Steel Sheet) นิยมใช้มากที่สุด หนา 1.2–1.6 mm (16–18 GA) เคลือบกันสนิมภายใน/ภายนอก
สแตนเลส (Stainless Steel 304) ใช้ในครัวอาหารหรือโรงแรมที่ต้องการความสะอาดสูง
ไม่แนะนำ ท่อสังกะสี (GI) เพราะไขมัน+ความร้อนสูงทำให้สังกะสีเสื่อมสภาพเร็ว
⚙️ 3. มาตรฐานและข้อกำหนดหลัก
รายการ สเปค / คำแนะนำ
ความหนาท่อ 1.2 – 1.6 mm (16–18 GA) สำหรับท่อหลัก, 1.0 mm สำหรับท่อแขนง
รอยต่อ (Joint) รอยเชื่อมแบบเต็มแนว (Fully Welded) เพื่อป้องกันน้ำมันรั่วซึม
ฉนวน (Insulation) ใช้ฉนวนกันความร้อน 25 mm (Fiberglass หรือ Rockwool) + Aluminum Cladding หากใกล้ผนังหรือเพดาน
Access Door ต้องมีทุกระยะไม่เกิน 3 เมตร สำหรับทำความสะอาดภายใน
Slope ให้มี slope 1:100 เพื่อให้น้ำมันไหลไปจุดดักไขมัน (Grease Trap)
Grease Trap / Drain Point ต้องมีท่อระบายน้ำมันใต้แนวท่อลม
Fire Damper ห้ามติดตั้งภายในท่อครัว เพราะอาจอุดตันจากไขมัน ให้ใช้ Fire-rated Duct แทน
Negative Pressure ประมาณ –2.5 ถึง –3.5 mmAq สำหรับ Hood System
💨 4. ลักษณะการระบายอากาศ
• ความเร็วลมในท่อ : 1,200 – 1,800 fpm
• Velocity ที่ Hood : 1,500 – 2,000 fpm
• ปลายท่อ Exhaust ต้องออกนอกอาคาร > 3 เมตรจากช่องเปิด
• ควรมี Exhaust Fan แบบ Backward-curved หรือ Tube Axial พร้อม Grease Filter / Baffle Filter
🏢 5. ตัวอย่างการเลือกสเปค
รายการ สเปคแนะนำ
วัสดุ เหล็กดำหนา 1.2 mm เชื่อมเต็มแนว
ฉนวน Rockwool 25 mm + Aluminium Sheet
พัดลม Tube Axial Fan / Centrifugal Fan
ความเร็วลมในท่อ 1,500 fpm
ระบบเสริม Drain Point, Access Door, Grease Cup
✅ สรุปข้อควรจำ
• ท่อครัวต้อง “เชื่อมเต็มแนว” เพื่อกันไขมันรั่ว
• ห้ามใช้ท่อสังกะสี (GI)
• ต้องมีทางเข้าทำความสะอาด (Access Door)
• ท่อและพัดลมควรเป็นวัสดุทนไฟ ≥ 1 ชั่วโมง
• ปลายท่อ Exhaust ต้องห่างจากช่องเปิดอาคารอื่น ≥ 3 เมตรคลิกที่นี้เพื่อพิมพ์ข้อความระบบ